Obeb & Okek
A. ORTAK BÖLENLERİN EN BÜYÜĞÜ
(OBEB)
En az biri sıfırdan farklı iki ya da daha fazla tam sayının
ortak bölenlerinin en büyüğüne bu sayıların ortak bölenlerinin en
büyüğü denir ve OBEB biçiminde gösterilir.
OBEB bulunurken verilen sayılar asal çarpanlarına ayrılır.
Ortak olan asal çarpanlardan büyük olmayan üslülerin çarpımı
bu sayıların OBEB ini verir.
• Eğer a ¹ 0 veya b ¹ 0 ise OBEB tanımlı olup OBEB(a, b) ³ 1
dir.
• a = b = 0 ise OBEB (a, b) tanımsızdır.
B. ORTAK KATLARIN EN KÜÇÜĞÜ
(OKEK)
Hepsi sıfırdan farklı iki ya da daha fazla tam sayının
pozitif ortak katlarının en küçüğüne bu sayıların ortak katlarının
en küçüğü denir ve OKEK biçiminde gösterilir.
OKEK bulunurken verilen sayılar asal çarpanlarına ayrılır.
Ortak olan asal çarpanlardan küçük olmayan üslülerin çarpımı
bu sayıların OKEK ini verir.
• a ve b tam sayılarından en az biri sıfır ise,
OKEK(a, b) tanımsızdır.
a ve b pozitif
tam sayı, a £
b ise, • OBEB(a,
b) £ a
£ b
£
OKEK(a, b) • a . b =
OBEB(a, b) . OKEK(a,
b)
• a ile b
aralarında asal ise,
OBEB(a, b) = 1
dir. |
Ü kesirleri
ile tam bölünebilen en küçük pozitif kesir
Ü a ve b pozitif tam
sayı olmak üzere,
Ü İki pozitif tam
sayının çarpımı, bu sayıların OBEB i ile OKEK inin çarpımına
eşittir. Fakat ikiden fazla pozitif tam sayının çarpımı, bu
sayıların OBEB i ile OKEK inin çarpımına her zaman eşit değildir.
Ü A pozitif tam
sayısı a . b ile tam bölünebiliyor ve OKEK(a, b) = x ise, A sayısı x
ile tam bölünür.