Denklem Kurma Problemleri
A. PROBLEM ÇÖZME STRATEJİSİ
Ü Bir soruyu çözmek
için verilen zamanın % 75 ini soruyu anlamaya, % 17 sini çözme
yolunu oluşturmaya % 8 ini de soruyu çözmeye ayırmalısınız.
Buna göre, soruları çözerken;
1) Soru, verilenler ve istenen
anlaşılana kadar okunur.
2) Verilenler matematik diline
çevrilir.
3) Denklem çözme metodları ile
matematik diline çevrilen denklem çözülür.
4) Bulunanın, soru cümlesinde istenen
olup olmadığı kontrol edilir.
B. MATEMATİK DİLİNE ÇEVİRME
Verilen problemin x, y, a, b, c gibi sembollerle ifade
edilmesine matematik diline çevirme denir.
1) Herhangi bir sayı x olsun.
Sayının a fazlası : x + a dır.
Sayının a fazlasının yarısı :
Sayının yarısının a fazlası :
Sayının küpünün a eksiği : x3
– a dır.
2) Herhangi iki sayı x ve y olsun.
Bu iki sayının toplamının a katı: a . (x
+ y) dir.
Bu iki sayının kareleri toplamı :
x2 + y2 dir.
Bu iki sayının toplamının karesi: (x +
y)2 dir.
3) Ardışık tam sayılardan en küçüğü x olsun.
Ardışık üç tam sayının toplamı : x + (x
+ 1) + (x + 2) dir.
Ardışık üç çift sayının toplamı : x + (x
+ 2) + (x + 4) tür. (x, çift sayı)
Ardışık üç tek sayının toplamı : x + (x
+ 2) + (x + 4) tür. (x, tek sayı)
C. KESİR PROBLEMLERİ
a, b Î Z ve b ¹ 0 için ye
kesir denir.
• Herhangi bir sayı x olsun.
Bu sayının
Bu sayının sının
b fazlası :
Bu sayı sı
kadar artırılırsa : olur.
Bu sayının si
ile sinin
toplamı : dir.
D. YAŞ PROBLEMLERİ
• Bir kişinin yaşı x ise,
T yıl önceki yaşı : x – T
T yıl sonraki yaşı : x + T olur.
• Kişiler arasındaki yaş farkı her zaman aynıdır.
• İki kişinin yaşları oranı yıllara göre orantılı değildir.
• İki kişinin yaşları toplamı T yıl sonra 2T artar.
• n kişinin yaşları toplamı T yıl sonra n . T artar.
E. İŞÇİ - HAVUZ PROBLEMLERİ
Bir işi;
A işçisi tek başına a saatte,
B işçisi tek başına b saatte,
C işçisi tek başına c saatte
yapabiliyorsa;
• A işçisi 1 saatte işin sını
bitirir.
• A ile B birlikte t saatte işin sini
bitirir.
• A, B, C birlikte t saatte işin sini
bitirir.
Eğer üçü t saatte işi bitirmiş ise bu ifade 1 e eşittir.
• A işçisi x saat, B işçisi y saat C işçisi z saat
çalışarak işi bitiriyorsa,
Ü Havuz problemleri işçi problemleri gibi çözülür.
Ü A musluğu havuzun
tamamını a saatte doldurabiliyor. Tabanda bulunan B musluğu dolu
havuzun tamamını tek başına b saatte boşaltabiliyor olsun.
Bu iki musluk birlikte bu havuzun t
saatte sini
doldurur.
• Bu havuzun dolması için b > a olmalıdır.
F. HAREKET PROBLEMLERİ
V : Hareketlinin hızı
x : Hareketlinin V hızıyla t sürede aldığı yol
t : Hareketlinin V hızıyla x yolunu alma süresi ise,
• Aralarında x km olan iki
araç saatte V1 km ve V2 km hızla aynı anda
birbirine doğru hareket ederlerse karşılaşma süresi olur.
Bu iki araç aynı anda çembersel bir pistin, aynı
noktasından zıt yönde aynı anda hareket ederlerse karşılaşma süresi
yine dir.
• Aralarında x km olan iki
araç saatte V1 km ve V2 km hızla aynı anda
aynı yönde hareket ederlerse arkadaki aracın (V1 hızlı
araç) öndekini yakalama süresi olur.
Bu iki araç aynı anda
çembersel bir pistin aynı noktasından aynı yönde hareket ederse hızı
büyük olan aracın hızı küçük olan aracı yakalama süresi yine olur.
• Ortalama Hız =
• Eşit zamanda V1 ve V2 hızlarıyla
alınan yolda hareketlinin ortalama hızı,
• Belirli bir yolu V1 hızıyla gidip V2
hızıyla dönen bir aracın ortalama hızı,
G. YÜZDE PROBLEMLERİ
• A sayısının % a sı :
olur.
• A nın % a sı ile B nin % b sinin toplamı :
• A ya A nın % a sı eklenirse :
• A dan A nın % a sı çıkarılırsa :
H. FAİZ PROBLEMLERİ
F : Faiz miktarı
A : Anapara (Kapital)
n : Yıllık faiz oranı
t : Kapitalin faizde kalma süresi
olmak üzere,
Ü Faize yatırılan
para her yıl getirdiği faiz ile birlikte tekrar faize yatırılırsa
elde edilen toplam faize bileşik faiz denir.
Buna göre, A TL
yıllık bileşik faiz oranı % n olan bir bankaya yatırılıyor. t yıl
sonra
I. KARIŞIM PROBLEMLERİ
Ü
A kabında, tuz oranı
% A olan x litrelik tuzlu su çözeltisi ile B kabında tuz oranı % B
olan y litrelik tuzlu su çözeltisi, boş olan C kabında
karıştırılırsa oluşan x + y litrelik karışımın tuz oranı
Ü Tuz oranı % A olan tuzlu su çözeltisinin su oranı %
(100 – A) dır.